agnozja, utrata lub zmniejszenie zdolności rozpoznawania przedmiotów, dźwięków, zapachów, smaków lub innych bodźców zmysłowych. Agnozja jest czasami opisywana jako percepcja bez znaczenia. Często jest to spowodowane urazem lub degeneracją części mózgu zaangażowanych w integrację doświadczenia, percepcji i pamięci. Przykłady konkretnych przyczyn obejmują udar mózgu i zatrucie tlenkiem węgla. Ogólnie rzecz biorąc, tylko jeden zmysł (np. wzrok, słuch lub dotyk) jest dotknięty, a narządy samych modalności sensorycznych są nienaruszone.,
istnieją trzy główne kategorie zaburzeń agnozy: wzrokowe, słuchowe i somatosensoryczne., Agnozje wizualne są często opisywane jako asocjacyjne lub apperceptywne. Asocjacyjne agnozje wizualne charakteryzują się niemożnością przypisania znaczenia przedmiotom, które się widzi. Osoby dotknięte chorobą nie mogą rozróżniać między przedmiotami, które są prawdziwe, a tymi, które nie są. Na przykład, gdy przedstawiane są rysunki prawdziwego zwierzęcia, takiego jak pies, i nierealnego zwierzęcia, takiego jak koń z psią głową, jednostka nie może rozpoznać prawdziwego stworzenia i nie jest w stanie sklasyfikować ani istoty jako rzeczywiste, ani nierealne., Osoby z prozopagnozją, rodzajem agnozji asocjacyjnej, nie są w stanie rozpoznać twarzy. Aperceptywne agnozje wizualne, znane również jako agnozje przestrzeni wizualnej, charakteryzują się niezdolnością do postrzegania struktury lub kształtu obiektu. Osoby z aperceptywnymi agnozjami mają trudności z dopasowaniem przedmiotów o podobnej formie. W większości przypadków asocjacyjne lub apperceptive agnozji wzrokowej, ostrość wzroku jest nienaruszona; w ten sposób osoby te mogą wykryć kolor i jasność i może rozwiązać szczegóły., Agnozje asocjacyjne i apperceptywne czasami występują w połączeniu z upośledzeniem pamięci lub uczenia się i są często związane z uszkodzeniem płatów potylicznych i skroniowych mózgu. U niektórych osób diagnozuje się agnozję integracyjną, formę agnozji wzrokowej, w której występują objawy zaburzeń asocjacyjnych i apperceptywnych.
agnozje słuchowe wahają się od niezdolności do zrozumienia słów mówionych (werbalna agnozja słuchowa) do niezdolności do rozpoznawania dźwięków i hałasów nielingwistycznych (niewerbalna agnozja słuchowa) lub muzyki (amusia)., U małych dzieci nabyta werbalna agnozja słuchowa, która jest objawem zespołu Landau-Kleffnera, może prowadzić do mutyzmu lub utraty zdolności lub woli mówienia. Narząd zmysłowy słuchu jest nienaruszony, a czyste tony mogą być postrzegane. Osoby z amuzją nie są w stanie rozpoznać, że niektóre grupy dźwięków reprezentują muzykę i dlatego nie mogą odróżnić muzyki od innych dźwięków. Osoby te nie mogą również wytwarzać dźwięku muzycznego poprzez śpiew, buczenie lub gwizdanie.
agnozja dotykowa charakteryzuje się brakiem zdolności rozpoznawania przedmiotów poprzez dotyk., Waga i Tekstura przedmiotu mogą być postrzegane, ale osoba nie może opisać go po imieniu ani zrozumieć jego znaczenia lub znaczenia. Agnozja dotykowa jest spowodowana zmianami w płacie ciemieniowym mózgu.
agnozja jest diagnozowana poprzez badanie fizykalne, badania neuropsychologiczne i obrazowanie mózgu., Przykłady badań neuropsychologicznych obejmują wizualne rozróżnienie między przedmiotami rzeczywistymi i nierealnymi, rozpoznawanie twarzy, Rozpoznawanie dźwięku werbalnego i niewerbalnego, rozpoznawanie zapachów i rozpoznawanie form dotykowych. Rezonans magnetyczny (MRI) i komputerowej tomografii osiowej (CAT) skanowanie może być używany do identyfikacji zmian mózgu w celu pomocy diagnozy.
u niewielu agnozycznych pacjentów odzyskuje się funkcje sensoryczne, a większość korzyści w odzyskiwaniu występuje w ciągu pierwszych kilku miesięcy lub roku od diagnozy. Terapia logopedyczna i terapia zajęciowa mogą pomóc osobom agnozycznym poradzić sobie z ich warunkami.